बहुपर्यायी, कौशल्यपूर्ण शिक्षणाचा अंतर्भाव गरजेचा
प्रा. ए. के. बक्षी यांचे मत; सूर्यदत्ता व ‘सीईजीआर’तर्फे प्रभावी तंत्रज्ञानाभिमुख शिक्षणावर चर्चासत्र
——————————
तंत्रज्ञानामुळे शिक्षणाला ‘ग्लोबल कनेक्ट’
सूर्यदत्ता व ‘सीईजीआर’तर्फे आयोजित चर्चासत्रात डॉ. दीपक शिकारपूर यांचे मत
पुणे : “तंत्रज्ञानाधारित शिक्षणामुळे अनेक नाविन्यपूर्ण अभ्यासक्रम उपलब्ध होत आहेत. त्याला बहुपर्यायी आणि कौशल्यपूर्ण शिक्षणाची जोड द्यायला हवी. नवीन शिक्षण धोरणात त्याचा अंतर्भाव केला आहे. मूल्यांकन आणि शिकविण्याच्या पद्धतीतही बदल व्हायला हवेत. ई-लर्निंग आणि पुस्तके याची सांगड हवी. गुणवत्तापूर्ण शिक्षणासाठी शिक्षकांचे सक्षमीकरण व्हावे. त्यांनी नवतंत्रज्ञान, कौशल्ये आत्मसात करावीत. विद्यार्थी स्वयंपूर्ण होण्यासाठी मूल्यांचे, सर्वांगीण ज्ञान द्यायला हवे,” असे मत पद्म (पीडीएम) विद्यापीठाचे कुलगुरू प्रा. ए. के. बक्षी यांनी व्यक्त केले.
सूर्यदत्ता ग्रुप ऑफ इन्स्टिट्यूट्स आणि नवी दिल्ली येथील सेंटर फॉर एज्युकेशन ग्रोथ अँड रिसर्चच्या (सीईजीआर) वतीने ‘३६० दृष्टीकोनातून प्रभावी तंत्रज्ञानाभिमुख शिक्षण’ (इफेक्टिव्ह टेक एनेबल एज्युकेशन इन 360 डिग्री परस्पेक्टिव्ह) विषयावर आयोजित चर्चासत्रात प्रा. बक्षी बोलत होते. प्रसंगी सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठातील वाणिज्य शाखेचे अधिष्ठाता प्रा. डॉ. पराग काळकर, प्रसिद्ध संगणकतज्ज्ञ डॉ. दीपक शिकारपूर, उत्तरांचल विद्यापीठाचे कुलगुरू प्रा. डॉ. देवेंद्र पाठक, सूर्यदत्ता ग्रुप ऑफ इन्स्टिट्यूटचे संस्थापक अध्यक्ष व ‘सीईजीआर’चे राष्ट्रीय उपाध्यक्ष प्रा. डॉ. संजय चोरडिया, ‘सीईजीआर’चे संचालक रविश रोशन, ‘सूर्यदत्ता’चे समूह संचालक व मुख्य कार्यकारी अधिकारी प्रा. डॉ. शैलेश कासंडे आदी उपस्थित होते.
प्रा. डॉ. पराग काळकर म्हणाले, “विदयार्थ्यांना स्वयंअध्ययन, तसेच गटागटाने अभ्यासाकरिता प्रोत्साहित करावे. डिजिटल शिक्षण देताना शिक्षकही तंत्रज्ञानस्नेही व डिजिटल साक्षर असावेत. स्वतःची सामग्री निर्माण करून वैश्र्विक शिक्षक होण्याची ही चांगली संधी आहे. कोविडमुळे एका रात्रीत ऑफलाईन शिक्षण ऑनलाईन झाले. मात्र, विद्यार्थी-शिक्षक यांच्यातील आचार-विचारांची देवाणघेवाण म्हणावी तशी होत नाही. ऑनलाईन तास कंटाळवाणा वाटायला नको, यावर विचार करून मार्ग काढला पाहिजे.”
डॉ. संजय चोरडिया म्हणाले, “तंत्रज्ञानामुळे शैक्षणिक वातावरण बदलले आहे. देशातील प्रत्येक भागातून पुण्यात शिक्षणासाठी विद्यार्थी येतात. त्यामुळे ग्रामीण व शहरातील विद्यार्थ्यांचा विचार करावा लागला. पायाभूत सुविधा, शिक्षकांचे तांत्रिक ज्ञान व कौशल्य, तसेच विद्यार्थ्यांचे तांत्रिक कौशल्य या बाबी लक्षात घ्यायला हव्यात. विद्यार्थी, शिक्षक आणि पालक यांचा विचार करून एक विशिष्ट प्रक्रिया सुरु करायला हवी जेणेकरून सगळ्या संस्था, विद्यापीठ आणि विद्यार्थी त्याचे अनुसरण करू शकतील.”
डॉ. दीपक शिकारपूर म्हणाले, “ऑनलाईन शिक्षणामुळे जगातील कुठल्याही वक्त्यासोबत आपण संवाद साधू शकतो. आताचे शिक्षण ‘ग्लोबल कनेक्ट’ असलेले आहे. त्याला प्रात्यक्षिक ज्ञानाही जोड हवी. अभ्यासक्रमध्ये ५० टक्के आणि प्रात्यक्षिक असावे. शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थ्यांसमोर रोजगाराचा प्रश्न उभा असतो. प्रात्यक्षिक ज्ञानामुळे हा प्रवास सुखकर होऊ शकतो. विद्यार्थ्यांप्रमाणे शिक्षकांनाही वर्षातून एकदा इंटर्नशिप द्यावी. त्यातून इंडस्ट्रीमध्ये चालणाऱ्या कामाचा अनुभव घेता येईल.”
